Một nhóm nhà khoa học Nhật Bản đã tạo ra hợp chất chống ung thư tiềm năng bằng cách lên men cỏ ngọt với vi sinh vật phân lập từ lá chuối. Hợp chất này có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư tuyến tụy mà không gây hại cho tế bào khỏe mạnh.

Trong nghiên cứu vừa được công bố trên Tạp chí Khoa học Quốc tế về Khoa học Phân tử (International Journal of Molecular Sciences), các nhà khoa học thuộc Đại học Hiroshima (Nhật Bản) đã phát hiện một hợp chất có hoạt tính sinh học mạnh mẽ, được tạo ra nhờ quá trình lên men cỏ ngọt với chủng vi khuẩn axit lactic có nguồn gốc từ lá chuối.

Theo nhóm nghiên cứu, chiết xuất từ lá cỏ ngọt sau khi được lên men với vi khuẩn Lactobacillus plantarum SN13T – phân lập từ lá chuối – đã cho thấy khả năng tiêu diệt tế bào ung thư tuyến tụy trong môi trường phòng thí nghiệm, trong khi vẫn giữ được độ an toàn cao với các tế bào thận khỏe mạnh.

Phó giáo sư Narandalai Danshiitsoodol, Khoa Khoa học Men vi sinh Y học Dự phòng, Trường Cao học Y sinh và Khoa học Sức khỏe, Đại học Hiroshima, cho biết ung thư tuyến tụy là một trong những căn bệnh ung thư nguy hiểm nhất, có tỷ lệ tử vong cao với tỷ lệ sống sót sau 5 năm chỉ dưới 10%. Đây là loại ung thư có đặc tính xâm lấn mạnh, dễ di căn và thường kháng lại các phương pháp điều trị hiện có như phẫu thuật, hóa trị và xạ trị.

"Vì vậy, việc tìm ra các hợp chất chống ung thư mới, đặc biệt là các hợp chất có nguồn gốc tự nhiên từ thực vật, là một nhu cầu cấp bách," Phó giáo sư Danshiitsoodol nhấn mạnh.

Các nhà khoa học đã phát hiện một hợp chất từ lá chuối kết hợp với cỏ ngọt có thể tiêu diệt tế bào ung thư. Ảnh minh họa

Trước đó, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng chiết xuất từ lá cỏ ngọt có tiềm năng chống ung thư. Tuy nhiên, việc phân lập và ứng dụng các hoạt chất cụ thể để tiêu diệt tế bào ung thư vẫn còn là một thách thức. Quá trình lên men với vi khuẩn từ lá chuối đã tạo ra sự thay đổi trong cấu trúc chiết xuất, từ đó sinh ra các chất chuyển hóa có hoạt tính sinh học cao.

Giáo sư Masanori Sugiyama, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết quá trình lên men là một chiến lược hiệu quả để tăng cường dược tính của các chiết xuất thực vật tự nhiên. Trong nghiên cứu này, nhóm đã tiến hành so sánh giữa chiết xuất cỏ ngọt lên men và không lên men để xác định hợp chất chính có khả năng tăng cường hoạt tính sinh học.

Kết quả cho thấy, chiết xuất lên men thể hiện độc tính tế bào cao hơn đáng kể đối với tế bào ung thư tuyến tụy so với chiết xuất không lên men. Đồng thời, nó lại có độc tính rất thấp đối với tế bào thận khỏe mạnh, ngay cả khi sử dụng ở nồng độ cao nhất – cho thấy sự chọn lọc ưu việt trong tiêu diệt tế bào ung thư mà không làm tổn hại đến tế bào bình thường.

Phân tích sâu hơn cho thấy hợp chất có tên este metyl axit chlorogenic (CAME) là thành phần chính mang lại tác dụng chống ung thư. CAME không chỉ tiêu diệt tế bào ung thư tuyến tụy mà còn thúc đẩy quá trình apoptosis – tức là quá trình tự chết của tế bào ung thư.

Các nhà khoa học cho biết, bước tiếp theo của nghiên cứu là thử nghiệm trên mô hình chuột để đánh giá hiệu quả của hợp chất trên toàn cơ thể và ở các mức liều lượng khác nhau. Đây là tiền đề quan trọng để tiến tới nghiên cứu lâm sàng ở người trong tương lai.

Nói tới tình trạng ung thư hiện nay, theo dữ liệu mới nhất từ Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), cơ quan trực thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cho thấy ung thư đang trở thành một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu toàn cầu, với xu hướng ngày càng gia tăng.

Theo WHO, số ca mắc ung thư trên toàn cầu được dự báo sẽ tăng vọt trong 25 năm tới, với hơn 35 triệu ca mới mỗi năm vào năm 2050 – tăng 77% so với năm 2022. Gánh nặng ung thư sẽ đặc biệt nghiêm trọng đối với các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình. Cơ quan này cho biết nguyên nhân chính dẫn đến sự gia tăng mạnh mẽ này là do các yếu tố nguy cơ phổ biến như hút thuốc lá, uống rượu, béo phì, cùng với quá trình già hóa dân số toàn cầu.

Đáng chú ý, dù các quốc gia có thu nhập cao sẽ ghi nhận thêm khoảng 4,8 triệu ca ung thư mới vào năm 2050, nhưng các nước thu nhập thấp và trung bình sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề hơn cả, với tỷ lệ tử vong được dự đoán tăng gần gấp đôi.

Tiến sĩ Freddie Bray là Trưởng bộ phận Giám sát Ung thư (Cancer Surveillance Branch) tại Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), đặt trụ sở tại Lyon, Pháp cảnh báo: “Tác động của sự gia tăng này sẽ khác nhau tùy theo từng quốc gia, và những nước có ít nguồn lực để đối phó với gánh nặng ung thư sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất.”

Hiện nay, phần lớn các phương pháp điều trị ung thư, chẳng hạn như hóa trị, vẫn chưa thể phân biệt được giữa tế bào ung thư và tế bào khỏe mạnh. Điều này dẫn đến việc các tế bào lành cũng bị tấn công, gây ra hàng loạt tác dụng phụ nghiêm trọng như rụng tóc, suy nhược, mệt mỏi và giảm chất lượng sống cho người bệnh.

Cảnh báo từ WHO nhấn mạnh sự cần thiết cấp bách trong việc cải thiện công tác dự phòng, phát hiện sớm và phát triển các phương pháp điều trị nhắm trúng đích, đặc biệt tại những quốc gia có hệ thống y tế còn hạn chế.

Nguồn: vietq.vn