Cụ thể, với bệnh tâm thần phân liệt, nghiên cứu được thực hiện trên 110 bệnh nhân và 47 người khỏe mạnh được ghép cặp so sánh dựa trên các đặc điểm về tuổi, và giới tính. Kết quả, bên cạnh sự khác biệt về sự thay đổi nồng độ HbO2 giữa hai nhóm, khu vực phía bên phải vùng võ não trán ổ mắt (orbitofrontal cortex) được xác định là khu vực thần kinh nhạy cảm nhất trong phân biệt bệnh nhân tâm thần phân liệt với nhóm đối chứng khoẻ mạnh trong quá trình thực hiện bài tập VFT.

 

Đối với rối loạn cảm xúc lưỡng cực và rối loạn cảm xúc đơn cực (rối loạn lo âu và rối loạn trầm cảm), nghiên cứu được tiến hành trên 100 bệnh nhân chia đều cho hai nhóm, và nhóm đối chứng khỏe mạnh gồm 50 người. Người tham gia ba nhóm kể trên cũng được ghép cặp dựa trên một số đặc điểm nhân khẩu học, gồm tuổi và giới tính. Ở ba nhóm này, nhóm nghiên cứu cũng nhận thấy sự khác biệt về phản ứng huyết động học trong quá trình thực hiện các bài tập nhận thức. Bên cạnh đó, nghiên cứu còn chứng minh được rằng khu vực phía bên trái vùng võ não trán ổ mắt (orbitofrontal cortex) và vỏ não phần lưng bên (dorsolateral cortex) lần lượt là những vùng giải phẫu thần kinh nhạy cảm nhất để phân biệt những người mắc chứng rối loạn lưỡng cực và rối loạn cảm xúc đơn cực với những người thuộc nhóm đối chứng khoẻ mạnh.

 

Nhìn chung, nghiên cứu đã tạo ra cơ sở khoa học để phiên giải các thông số thu được từ thiết bị fNIRS cầm tay, từ đó cung cấp một công cụ hỗ trợ chẩn đoán hữu ích cho một số rối loạn tâm thần.

 

Các kết quả nghiên cứu của nhóm đã được công bố trên tạp chí Journal of Affective Disorders (Q1, IF = 6.533) [2] và Frontiers in Psychiatry (Q1, IF = 5.435) [3], đồng thời được Hội đồng khoa học của Bộ Y tế đánh giá Xuất sắc.

 

Đặc biệt, nhóm nghiên cứu cho biết, họ còn xây dựng cơ sở dữ liệu về các thông số sức khỏe và hành vi của hơn 700 đối tượng - một trong những cơ sở dữ liệu lớn nhất ứng dụng fNIRS trong nhóm bệnh nhân có rối loạn tâm thần trên thế giới. Cùng với cơ sở dữ liệu về chỉ số đánh giá chức năng của vùng thùy trán của người Việt bằng thiết bị fNIRS cầm tay, đây là hai cơ sở dữ liệu lần đầu được thu thập ở Việt Nam, cung cấp những thông tin và bằng chứng quan trọng về một số vấn đề tâm thần của người Việt, là tiền đề cho các nghiên cứu, can thiệp, và phát triển chính sách giúp nâng cao sức khỏe tâm thần ở nước ta.

 

Nhóm đề xuất cần tiếp tục nghiên cứu giá trị và sự phù hợp của thiết bị fNIRS trong việc hỗ trợ dự đoán sự khởi phát và hiệu quả điều trị các rối loạn tâm thần, cũng như thử nghiệm ứng dụng fNIRS trong rất nhiều bệnh lý khác về hệ thần kinh, rối loạn tâm lý hành vi, rối loạn phổ tự kỷ...

 

Nghiên cứu được thực hiện từ năm 2020 đến năm 2022 với tài trợ từ Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (VINIF). Quá trình phối hợp và chuyển giao kết quả có sự tham gia của Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y tế công cộng và Sở Y tế Hà Nội, Viện Kinh tế và Công nghệ Y tế, Bệnh viện Tâm thần Mai Hương và Bệnh viện Tâm thần Trung ương I.