Chứng kiến người Nhật trong bữa ăn có sử dụng các vi chất dạng viên, bà Trần Thị Triệu (70 tuổi) về nước tìm cách làm tổ yến thực dưỡng, kẹo tổ yến… được cấp bằng sáng chế và giải pháp hữu ích.
Tại tọa đàm "Phụ nữ với sở hữu trí tuệ - thúc đẩy đổi mới sáng tạo" do Sở Khoa học và Công nghệ, Hội Phụ nữ, Liên đoàn Lao động TP HCM tổ chức sáng 22/4 các nữ sáng chế chia sẻ câu chuyện từ thực tế.
Bà Triệu kể, gia đình bà có nghề truyền thống làm tổ yến. Năm 1986, sau khi đất nước mở cửa, bà có thời gian sang Nhật Bản làm việc. Nhìn thấy trong bữa ăn người Nhật thường có các vi chất dinh dưỡng dưới dạng viên, dạng bột hay dạng nước được tổng hợp từ rau củ quả, rong biển... Khi về Việt Nam, bà suy nghĩ tại sao người Việt không có sản phẩm tương tự như người Nhật?. Sau đó bà tìm cách tạo ra sản phẩm tổ yến thực dưỡng ăn liền dạng gói, nâng cao giá trị sản phẩm gấp nhiều lần. Sản phẩm tổ yến thực dưỡng của bà được Cục Sở hữu Trí tuệ cấp bằng sáng chế năm 2020.
Bà Trần Thị Triệu (ngoài cùng bên trái) chia sẻ câu chuyện tại sự kiện, sáng 22/4. Ảnh: Hà An
Ý tưởng về sản phẩm khác cũng đến từ chuyến đi Hàn Quốc khi bà vào các nhà hàng và thấy nhiều món ăn có nguyên liệu từ củ sâm, trong đó có kẹo sâm. Bà nảy ra ý tưởng làm sản phẩm kẹo trái cây tổ yến. Sản phẩm này cũng được cấp bằng giải pháp hữu ích năm 2020.
Kể về quá trình tạo ra sản phẩm mới, bà Triệu giữ một nguyên tắc, khi có ý tưởng bất chợt sẽ viết ngay ra giấy vì sợ quên và bắt tay vào làm ngay. "Ý tưởng có thể đến bất chợt, có khi đến với mình rất tình cờ. Nên khi trong đầu nảy ra suy nghĩ dù là nửa đêm tôi cũng ngồi dậy bật đèn viết ra", bà Triệu nói.
Bà cho rằng, để có nhiều ý tưởng phải dựa vào quá trình lao động tận tụy bằng sự yêu thích và đam mê. Từ quá trình này, mỗi người sẽ nảy ra những ý tưởng hay.
Ở độ tuổi 70, bà Triệu đang nghiên cứu tạo một loại dầu gội đầu từ tổ yến, kết hợp với bồ kết và nha đam cùng một số loại thảo dược giúp tóc mềm mịn, sạch gàu, chống rụng tóc và chăm sóc da đầu. "Tôi mong cộng đồng cùng suy nghĩ về ý tưởng này để ra được sản phẩm mới", bà nói.
Tại sự kiện, bác sĩ Nguyễn Thị Kim Loan kể về con đường sáng chế của bà với một hành trình dài. Trong quá trình làm việc tại Mỹ, bà biết đến một phương pháp chỉnh xương mà không dùng thuốc bằng cách nghiên cứu cơ chế sinh bệnh để giải quyết tận tốc. Bà cho rằng, các bệnh về cột sống thủ yếu do thói quen sống hàng ngày của con người, ngồi các loại ghế làm ảnh hưởng xương. Từ thực tế này, bác sỹ Loan mất 2 năm nghiên cứu tạo ra loại ghế giúp con người giữ hệ xương khi ngồi không bị lệch. Với sự giúp đỡ của các chuyên gia, bà thiết kế loại ghế bằng vật liệu sợi composite có khả năng chịu được lực rất lớn, không bị nứt gãy, giúp nâng đỡ cột sống. Cùng với đó các sản phẩm gối lưng, đệm thiền... ra đời với công dụng tương tự. Bà đăng ký và được cấp nhiều bằng sáng chế ở Việt Nam và một số nước như Mỹ, Canada, Singapore, Nhật Bản...
Ghế giữ thẳng cột sống do bác sĩ Loan sáng chế được trưng bày tại sự kiện. Ảnh: Hà An
Bà Loan chia sẻ kinh nghiệm, quá trình đăng ký sở hữu trí tuệ cần sự kiên nhẫn, vì ở nước ngoài có những hàng rào kỹ thuật rất khắt khe, yêu cầu sản phẩm phải có tính mới, khả năng áp dụng thực tiễn. Tại Australia, bằng sáng chế của bà phải mất hơn 9 năm mới được cấp. "Trải qua hành trình dài làm bảo hộ sở hữu trí tuệ, tôi mới thấm thía câu sáng tạo là kết quả của 99% lao động và chỉ 1% từ ý tưởng", bà nói.
Bà Phạm Thị Kim Oanh, Phó cục Bản quyền Tác giả, Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch, cho biết các hoạt động sáng tạo trên thế giới hiện rất sôi động, thúc đẩy nhận thức về vai trò quan trọng của sở hữu trí tuệ nói chung và bản quyền tác giả nói riêng. Tại Việt Nam đã xây dựng được hành lang pháp lý bảo vệ quyền tác giả với những sáng chế. Bà Oanh mong muốn các tác giả cần chủ động bảo vệ quyền của mình vì đây là quá trình nỗ lực sáng tạo của họ và xã hội cũng cần tôn trọng quyền bảo hộ với những nhà sáng chế.