Nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực điện tử tại Việt Nam đang ghi nhận những chuyển biến tích cực nhờ áp dụng các giải pháp nâng cao năng suất và chất lượng nhờ vào việc áp dụng các công cụ cải tiến.

Dù được xem là ngành công nghiệp mũi nhọn và giữ vai trò quan trọng trong kim ngạch xuất khẩu, ngành điện tử Việt Nam vẫn chủ yếu tham gia vào những công đoạn đầu của chuỗi giá trị sản phẩm. Sự phụ thuộc lớn vào các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài cho thấy nhu cầu cấp thiết phải phát triển năng lực nội tại, nhất là khi muốn tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Theo Bộ Công Thương, để tạo bước đột phá về năng suất, các doanh nghiệp điện tử trong nước cần xây dựng hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ vững mạnh, đồng thời nâng cao năng lực quản lý đặc biệt là quản lý sản xuất thông qua việc ứng dụng các công nghệ hiện đại. Quản trị sản xuất không chỉ dừng lại ở việc quản lý con người mà còn là sự kiểm soát toàn diện các yếu tố đầu vào và tối ưu hóa quá trình vận hành nhà máy để tạo ra đầu ra hiệu quả nhất.

Một trong những xu hướng nổi bật hiện nay là việc triển khai phần mềm quản lý sản xuất tự động như hệ thống phần mềm tích hợp ERP. Công cụ này hỗ trợ doanh nghiệp tối ưu hóa quản lý kho, nâng cao năng suất và đưa ra quyết định nhanh chóng, chính xác nhờ khả năng tích hợp nhiều tính năng điều hành. Qua đó, doanh nghiệp có thể nâng cao hiệu quả hoạt động và tăng khả năng cạnh tranh.

Bên cạnh giải pháp công nghệ, nhiều doanh nghiệp còn chú trọng đến các phương pháp cải tiến như: áp dụng công cụ quản lý chất lượng, lựa chọn mô hình sản xuất tối ưu, nâng cao trình độ kỹ thuật công nghệ, đồng bộ hóa ba khâu thiết kế – sản xuất – tiêu thụ và xây dựng thương hiệu. Đặc biệt, việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cũng được xem là nhân tố then chốt trong chiến lược nâng cao năng suất lâu dài. 

Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp đã triển khai các dự án cải tiến, tối ưu hóa quá trình sản xuất theo các hệ thống tiêu chuẩn, công cụ như: ISO, Lean/Kaizen, 5S... giúp cải thiện năng suất tăng từ 15-20%.

Điển hình là Công ty TNHH Tương Lai có trụ sở tại Đồng Nai, là doanh nghiệp chuyên sản xuất các sản phẩm cao su và nhựa kỹ thuật, phục vụ cho nhiều lĩnh vực như ô tô, xe máy, thực phẩm và y tế. Như nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ khác, trong những năm đầu thành lập, Công ty gặp không ít khó khăn trong việc kiểm soát chất lượng và nâng cao năng suất. Tuy nhiên, sau quá trình tìm tòi và học hỏi, Công ty đã tiếp cận và triển khai thành công các công cụ quản lý chất lượng và cải tiến năng suất do Viện Năng suất Việt Nam hỗ trợ.

Qua khảo sát thực tế tại doanh nghiệp, các chuyên gia nhận định rằng dù Công ty đã đầu tư thiết bị và công nghệ hiện đại, nhưng hiệu suất khai thác chỉ đạt khoảng 60–70%. Nguyên nhân chủ yếu là do hạn chế trong điều phối sản xuất, thiếu đầu ra ổn định và tồn tại nhiều lãng phí trong quá trình vận hành.

Trước thực trạng này, một lộ trình cải tiến phù hợp với lịch sản xuất và điều kiện tài chính đã được xây dựng và triển khai. Sau 10 tháng áp dụng đồng bộ các giải pháp, Công ty đã ghi nhận những kết quả rõ nét: năng suất lao động tăng 20%, riêng phân xưởng cao su đạt mức tăng gấp 3 lần trên mỗi lao động.

Chất lượng sản phẩm cũng được cải thiện đáng kể, thể hiện qua những phản hồi tích cực từ khách hàng. Nhờ đầu tư đổi mới thiết bị từ máy sản xuất khuôn nhỏ (mỗi lần cho ra 49 sản phẩm) sang máy lớn (cho ra 144 sản phẩm/lần) năng suất đã tăng tới 300%, đồng thời tỷ lệ hoàn thành lệnh sản xuất cũng tăng từ 85–86% lên 98%.

Tương tự, trong những năm gần đây, Công ty Samsung Electronics Việt Nam (Bắc Ninh) đã trở thành một trong những doanh nghiệp tiêu biểu trong việc triển khai hiệu quả công cụ cải tiến 5S tại các nhà máy sản xuất điện tử. Không chỉ dừng lại ở việc sắp xếp và tổ chức nơi làm việc khoa học, Samsung còn tích hợp 5S với các tiêu chuẩn sản xuất quốc tế và hệ thống quản lý chất lượng thông minh, tạo nên một mô hình cải tiến toàn diện. Đặc biệt, công ty đã ứng dụng công nghệ IoT để theo dõi, giám sát và đánh giá việc thực hiện 5S theo thời gian thực, giúp tối ưu hóa liên tục hiệu suất sản xuất.

Kết quả đạt được rất ấn tượng: thời gian tìm kiếm linh kiện và thiết bị giảm tới 40%, năng suất lao động tăng 25%, tỷ lệ sản phẩm lỗi giảm mạnh từ 2,5% xuống chỉ còn 0,8%, và chi phí vận hành được cắt giảm 15%.

Không chỉ riêng ngành điện tử, mô hình 5S còn được điều chỉnh linh hoạt để phù hợp với các lĩnh vực khác. Một ví dụ điển hình là Vinamilk – doanh nghiệp đã xây dựng hệ thống đánh giá 5S riêng biệt, phù hợp với đặc thù trong ngành chế biến sữa. Việc cá nhân hóa công cụ cải tiến theo đặc thù ngành nghề đã giúp nâng cao hiệu quả thực thi, đồng thời góp phần xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, an toàn và hiệu quả hơn.

Công ty TNHH Toshiba Asia cũng là một ví dụ điển hình trong việc áp dụng thành công Lean. Công ty được thành lập vào năm 2009 tại Khu công nghiệp Amata - Đồng Nai với tổng diện tích 80.000 m2, tổng số vốn điều lệ là 35 triệu USD. Công ty chuyên sản xuất các sản phẩm mô tơ điện công nghiệp hiệu suất cao và máy phát điện, động cơ điện cho xe hơi, thân thiện với môi trường cho thị trường toàn cầu.

Công ty TNHH Sản phẩm công nghiệp Toshiba Asia không chỉ tập trung vào phát triển những sản phẩm có hiệu suất cao mà trong hoạt động sản xuất máy công ty luôn ưu tiên cải tiến công nghệ để tiết kiệm năng lượng và tuần hoàn tái sử dụng năng lượng trong hoạt động sản xuất.

Ngoài ra công ty còn đã áp dụng giải pháp tái sử dụng nhiệt thải trong quá trình sản xuất, một bước đi thuộc phương pháp cải tiến tiết kiệm năng lượng trong Lean. Kết quả là năng suất được nâng cao, chi phí vận hành giảm đáng kể và tác động môi trường được kiểm soát chặt chẽ.

Có thể nói, sự kết hợp đồng bộ giữa cải tiến quản lý, đầu tư công nghệ và nâng cao kỹ năng lao động sẽ là chìa khóa để ngành điện tử Việt Nam tiến xa hơn trong hành trình hội nhập và phát triển bền vững.

Nguồn: vietq.vn