Các loài vi sinh vật mà chúng ta có thể nuôi cấy trong môi trường thạch trên đĩa chỉ là một phần rất nhỏ so với quần thể tồn tại trên thực tế. Vậy làm sao chúng ta có thể thu được những vi sinh vật đó? Kỹ thuật metagenomics có thể sẽ là câu trả lời.
“Con tôm ôm cây lúa” hay độc canh lúa sẽ mang lại hiệu quả cao hơn? Trong bối cảnh người nông dân đang ồ ạt chuyển sang mô hình luân canh tôm - lúa một cách tự phát, thậm chí là ‘quá độ’ hẳn sang chuyên tôm vì hiệu quả kinh tế cao hơn, rất nhiều nhà khoa học đã lăn xả tìm hiểu về tác động thực sự của những mô hình nuôi trồng này với mong muốn đưa ra các khuyến nghị phù hợp.
Bên cạnh những nghiên cứu về hiệu quả kinh tế, hay nghiên cứu về tác động của mô hình đến chất lượng đất về lâu dài, còn có sự hiện diện của một kỹ thuật mới có thể giúp phân tích, so sánh thành phần, độ đa dạng cả hệ vi sinh vật đất của hai mô hình canh tác lúa - lúa và luân canh tôm - lúa, đó là kỹ thuật metagenomics.
Metagenomics không phải là công cụ vạn năng có thể thay thế hoàn toàn phương pháp nuôi cấy truyền thống. Các nhà khoa học vẫn cần khắc phục thêm một số hạn chế của metagenomics như không thể tách chiết hoàn toàn ADN của vi sinh vật trong môi trường, quá trình giải trình tự có thể bỏ sót các vi sinh vật có độ phong phú thấp, và không có “tiêu chuẩn vàng” cho phần mềm xử lý trình tự.
TS. Nguyễn Thị Mỹ Nương
|