Công cụ Lean đang trở thành lựa chọn chiến lược của doanh nghiệp Việt Nam trên con đường phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.

Trong bối cảnh thị trường biến động, cạnh tranh gay gắt và chi phí sản xuất ngày càng tăng, bài toán đặt ra với doanh nghiệp là làm sao nâng cao hiệu quả vận hành mà không cần mở rộng đầu tư quá lớn. Lean Manufacturing – sản xuất tinh gọn đang trở thành lựa chọn chiến lược của nhiều doanh nghiệp Việt Nam. Không chỉ giúp giảm lãng phí, Lean còn thúc đẩy cải tiến liên tục, nâng cao chất lượng và xây dựng văn hóa làm việc hiệu quả từ bên trong.

Lean là phương pháp quản trị hiện đại giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình, loại bỏ lãng phí và tạo ra giá trị tối đa cho khách hàng với chi phí tối thiểu. Xuất phát từ hệ thống sản xuất Toyota (TPS), Lean hiện được ứng dụng rộng rãi trên toàn cầu, đặc biệt tại các doanh nghiệp sản xuất, dịch vụ và cả logistics.

Áp dụng Lean giúp doanh nghiệp giảm đáng kể chi phí vận hành, cải thiện năng suất, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ. Thay vì đầu tư thêm máy móc hoặc mở rộng mặt bằng, Lean tập trung cải tiến những gì đã có, làm cho mọi hoạt động trở nên hiệu quả hơn. Đồng thời, Lean thúc đẩy sự tham gia của toàn bộ nhân viên vào quá trình cải tiến, xây dựng văn hóa làm việc tích cực và sáng tạo.

Điều dễ thấy nhất ở Lean mang lại đó là giảm lãng phí. Thông qua việc xác định và loại bỏ các hoạt động không tạo ra giá trị như thời gian chờ đợi, thao tác dư thừa, lỗi sản phẩm, vận chuyển không cần thiết, doanh nghiệp có thể cắt giảm đáng kể chi phí vận hành. Nhiều doanh nghiệp sau khi áp dụng Lean đã giảm 10–30% chi phí sản xuất chỉ sau vài tháng triển khai. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh giá nguyên vật liệu tăng, cạnh tranh thị trường gay gắt và biên lợi nhuận ngày càng bị thu hẹp.

Bên cạnh tiết kiệm chi phí, Lean còn nâng cao năng suất và hiệu quả công việc. Các quy trình được tiêu chuẩn hóa, dòng chảy công việc tối ưu, thao tác tinh gọn giúp người lao động làm việc nhanh hơn, chính xác hơn mà không bị áp lực quá mức. Năng suất tăng 15–30% là kết quả phổ biến tại nhiều doanh nghiệp sau khi áp dụng Lean.

Ngoài ra, Lean còn giúp cải thiện thời gian giao hàng, tăng tốc độ đáp ứng đơn hàng - yếu tố then chốt trong ngành bán lẻ, dệt may, cơ khí chế tạo hoặc xuất khẩu.

Việc áp dụng Lean đi kèm các công cụ kiểm soát như Poka-Yoke (chống lỗi), kiểm tra tại chỗ, luồng sản xuất một sản phẩm… giúp giảm lỗi ngay tại nguồn, thay vì phát hiện lỗi ở khâu kiểm tra cuối. Điều này không chỉ giúp giảm tỷ lệ hàng hỏng mà còn tiết kiệm chi phí sửa chữa, hoàn trả hoặc ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu.

Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp đã áp dụng Lean và đạt kết quả rõ rệt. Công ty Minh Quang đã triển khai thành công công cụ cải tiến Kaizen trong sản xuất. Sau 3 tháng áp dụng, công ty đã đạt kết quả ấn tượng như: giảm 25% thời gian chu trình tại khâu kiểm hóa đầu vào, tăng 16% năng suất may công nghiệp, rút ngắn 10,1% thời gian chu trình tại công đoạn nhặt phân loại, áp dụng công cụ 5S tại 100% hiện trường sản xuất phân xưởng may công nghiệp. Ngoài ra, công ty còn chú trọng xây dựng văn hóa doanh nghiệp thông qua việc tạo dựng nề nếp tại các phân xưởng sản xuất.

Hay Công ty Cổ phần Ứng dụng công nghệ & CNC Việt Nam (CNC-VINA) - một doanh nghiệp cơ khí chế tạo máy, đã hợp tác với Viện Năng suất Việt Nam để triển khai dự án Lean. Sau 8 tháng thực hiện theo chu trình DMAIC (Define, Measure, Analyze, Improve, Control), công ty đã đạt được mức năng suất tăng từ 10-25%, giảm đáng kể lượng hàng tồn kho, rút ngắn thời gian sản xuất và cung cấp dịch vụ, giảm tỷ lệ sai lỗi. Đặc biệt, công ty đã cải thiện tỷ lệ hoàn thành đơn hàng đúng tiến độ và tăng tỷ lệ dự án thiết kế cơ đúng tiến độ.

Tương tự Công ty Taisun Việt Nam - một trong những nhà sản xuất tã giấy và sản phẩm vệ sinh cá nhân hàng đầu tổ chức đào tạo chuyên sâu Lean cho các phòng ban sản xuất, hậu cần, chất lượng và kỹ thuật. Kết quả bước đầu cho thấy Lean giúp đồng bộ quy trình, giảm thời gian xử lý lỗi, cắt giảm thao tác thừa và tăng tốc độ xử lý đơn hàng. Môi trường làm việc nhờ đó cũng thay đổi tích cực, khuyến khích nhân viên tham gia đóng góp vào hoạt động cải tiến liên tục.

Có thể nói, Lean đang trở thành một lựa chọn chiến lược của doanh nghiệp Việt Nam trên con đường phát triển bền vững và hội nhập quốc tế. Khi chi phí lao động không còn là lợi thế cạnh tranh dài hạn thì năng suất, chất lượng và sự linh hoạt chính là nền tảng quan trọng. Lean không đơn thuần là công cụ sản xuất, mà là văn hóa vận hành cần được xây dựng và nuôi dưỡng từ bên trong từng doanh nghiệp.

Nguồn: vietq.vn