Với chủ đề “Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo kiến tạo tương lai”, nhiều sự kiện kiện, hoạt động khoa học và công nghệ tiêu biểu dự kiến sẽ được Bộ Khoa học và Công nghệ, các bộ, ngành, địa phương, viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp tổ chức như: Ngày hội trí tuệ Việt Nam bằng hình thức trực tuyến; Lễ trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu; Trao Giải thưởng Báo chí về khoa học và công nghệ năm 2019;…

Hoạt động này nhằm biểu dương và tôn vinh đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ tuyên truyền, phổ biến rộng rãi các thành tựu khoa học và công nghệ đối với sự phát triển đất nước, nâng cao nhận thức của xã hội về vai trò của khoa học và công nghệ; động viên thế hệ trẻ, đặc biệt là học sinh, sinh viên say mê nghiên cứu khoa học, góp phần xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ khoa học trong tương lai.

Các hoạt động chào mừng Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam năm nay cũng được tổ chức tiết kiệm, thiết thực, quán triệt thực hiện theo tinh thần của Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 24/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 trong tình hình mới. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để tổ chức trực tuyến các hoạt động chào mừng Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam năm 2020.

Theo đó, Bộ Khoa học và Công nghệ tiếp tục tuyên truyền, phổ biến về hoạt động Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (KH,CN và ĐMST); Thông tin về các thành tựu khoa học và công nghệ nổi bật phục vụ các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của các bộ, ngành và địa phương và những đóng góp thiết thực của ngành khoa học và công nghệ phục vụ phòng, chống dịch COVID-19; trên cơ sở bám sát các quan điểm, mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp trong dự thảo Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, dự thảo Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025, đã tham mưu về nội dung KH,CN và ĐMST trong văn kiện Đại hội đảng bộ và quy hoạch các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để KH,CN và ĐMST thực sự là động lực cho sự tăng trưởng kinh tế - xã hội của địa phương trong thời gian tới.

Phổ biến về Chỉ thị số 01/CT-BKHCN ngày 21/4/2020 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ về việc nâng cao năng lực khoa học và công nghệ nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội và đời sống nhân dân trong bối cảnh tác động của dịch COVID-19.

Giới thiệu về chính sách, pháp luật khoa học và công nghệ mới được ban hành và định hướng phát triển trong giai đoạn tới. Trong đó, tập trung giới thiệu về Nghị quyết số 50/NQ-CP ngày 17/4/2020 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27 tháng 9 năm 2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; Nghị định số 27/2020/NĐ-CP ngày 01/3/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 40/2014/NĐ-CP ngày 12 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ quy định việc sử dụng, trọng dụng cá nhân hoạt động khoa học và công nghệ và Nghị định số 87/2014/NĐ-CP ngày 22 tháng 9 năm 2014 của Chính phủ quy định về thu hút cá nhân hoạt động khoa học và công nghệ là người Việt Nam ở nước ngoài và chuyên gia nước ngoài tham gia hoạt động khoa học và công nghệ tại Việt Nam.

Các hoạt động chào mừng trước và sau Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam sẽ được tổ chức thông qua các hình thức tin, bài, phóng sự, phim tài liệu trên các phương tiện thông tin đại chúng; Tổ chức Triển lãm sáng tạo của sinh viên, nhóm nghiên cứu trẻ của các viện, trường, tổ chức khoa học và công nghệ, doanh nghiệp; Phát động phong trào nghiên cứu khoa học, phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật trong cán bộ nghiên cứu, học sinh, sinh viên và các tầng lớp nhân dân; phát động phong trào nâng cao năng suất chất lượng tại các doanh nghiệp.

Tổ chức các chương trình gặp gỡ, giao lưu trực tuyến giữa các nhà quản lý khoa học và công nghệ, nhà khoa học với học sinh, sinh viên, nhà sáng chế trên địa bàn của tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Tổ chức gặp mặt giữa lãnh đạo các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương với các tầng lớp trí thức, nhà khoa học tiêu biểu thuộc ngành, lĩnh vực và địa phương trực thuộc; Giới thiệu các thành tựu khoa học và công nghệ, trình diễn các hoạt động nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ của Việt Nam trên trang, cổng thông tin điện tử của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, tổ chức chính trị - xã hội, các cơ quan, cơ sở giáo dục đại học, tổ chức khoa học và công nghệ và doanh nghiệp.

Trong thời gian qua, ngành khoa học và công nghệ đã vào cuộc với tinh thần chủ động, kịp thời và trách nhiệm, qua đó đã có những đóng góp hiệu quả vào việc phòng, chống dịch COVID-19. Chỉ trong thời gian ngắn, chúng ta đã triển khai nghiên cứu, ứng dụng và chế tạo thành công bộ sinh phẩm real-time RT-PCR phát hiện vi-rút SARS-CoV-2 đáp ứng nhu cầu sử dụng trong nước và có năng lực xuất khẩu; triển khai theo quy trình đặc biệt các nghiên cứu về dịch tễ học, phác đồ điều trị, chế tạo robot và máy thở phục vụ tình huống ứng phó với các cấp độ dịch bùng phát; thu thập, tổng hợp các công bố khoa học quốc tế mới nhất về vi-rút SARS- CoV-2 để cung cấp cho các nhóm nghiên cứu tham khảo và hỗ trợ đặt hàng các nhiệm vụ nghiên cứu cấp thiết phục vụ phòng, chống dịch.

Phát huy nền tảng của Hệ tri thức Việt số hóa trong việc xây dựng bản đồ vùng dịch sử dụng Vmap, phát hiện nhũng người có nguy cơ lây nhiễm tại các điểm du lịch; xây dựng phần mềm khai báo y tế; huy động hiệu quả mạng lưới đại diện khoa học và công nghệ tại các nước để kết nối các nhóm nghiên cứu và trao đổi, thử nghiệm các thiết bị, công nghệ và sản phẩm phòng, chống dịch; thúc đẩy hợp tác công - tư trong thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu.

Đồng thời, ngành khoa học và công nghệ cũng đã có những đóng góp cụ thể trong việc duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế của Quý I/2020 đạt 3,82% của Việt Nam (mức cao nhất của các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á, theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới ngày 31/3/2020).

Trong giai đoạn tới, bám sát chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trong việc thực hiện mục tiêu kép về phòng, chống dịch và thúc đẩy phát triển kinh tế với tinh thần "khó khăn gấp đôi thì cố gắng gấp ba” nhằm duy trì, phục hồi các hoạt động sản xuất, kinh doanh trong thời gian có dịch và chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện để thúc đẩy nền kinh tế phát triển mạnh sau khi dịch bệnh bị đẩy lùi; đưa KH,CN và ĐMST đóng góp nhiều hơn nữa vào tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội và đời sống nhân dân.
Theo quy định tại Điều 7 Luật Khoa học và Công nghệ, ngày 18 tháng 5 hằng năm là Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Từ năm 2014 đến nay, Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam được tổ chức rộng rãi trong toàn quốc nhằm tuyên truyền rộng rãi về các thành tựu của khoa học và công nghệ đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; biểu dương, tôn vinh đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ.

Nguồn: Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển truyền thông KH&CN