Lào Cai là địa phương sở hữu một trong ba giống lợn quý ở các tỉnh phía Bắc. Đó là giống lợn Mường Khương – giống lợn đen bản địa. Lợn Mường Khương có khả năng sinh trưởng chậm, năng suất sinh sản thấp nhưng chất lượng thịt thơm ngon, phù hợp thị hiếu người tiêu dùng. Tuy nhiên, hiện nay do xu hướng muốn nâng cao năng suất đàn lợn nên rất nhiều trang trại, gia trại ở Lào Cai đã ưu tiên chăn nuôi lợn ngoại và lợn lai ngoại, do đó một số người chăn nuôi đã nhập lợn có nguồn gốc từ nơi khác về nuôi trong tỉnh.

Giống lợn ngoại và lợn lai ngoại có ưu điểm là khả năng tăng trọng, năng suất sinh sản cao, nhưng để đạt được điều đó thì lại cần có nhiều điều kiện khắt khe đặc biệt trong công tác chăm sóc, nuôi dưỡng, vệ sinh thú y và công tác quản lý đàn lợn. Nếu không đảm bảo các yêu cầu đó thì đàn lợn chậm phát triển, gây thiệt hại cho người chăn nuôi. Đặc biệt, đối với những vùng cao của Lào Cai, lại càng khó khăn hơn. Trong khi đó, giống lợn đen bản địa là giống lợn quý hiếm với ưu điểm thích ứng tốt trong điều kiện tự nhiên của tỉnh, chịu được điều kiện sống kham khổ và chất lượng thịt thơm ngon hơn hẳn giống lợn các địa phương khác, rất phù hợp với thị hiếu người chăn nuôi và tiêu dùng. Đặc biệt, chăn nuôi lợn tại vùng cao ít có giống lợn nào khác có thể thay thế được giống lợn này. Tuy nhiên, do tập quán chăn nuôi của nhân dân các địa phương còn hạn chế, chăn nuôi manh mún, nhỏ lẻ, chưa biết áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật để nuôi giữ giống lợn quý hiếm này chính vì thế nguồn giống lợn bị lai tạp, cận huyết làm ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế của người chăn nuôi.

Xuất phát từ thực tế trên, để phát triển chăn nuôi bền vững, có hiệu quả từ nguồn gen giống lợn đen bản địa quý hiếm, tạo sinh kế bền vững cho người chăn nuôi và đồng bào các dân tộc tỉnh Lào Cai, nhóm nghiên cứu của KS. Vũ Kim Hải tại Công ty TNHH Anh Nguyên đã thực hiện đề tài: “Ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ xây dựng mô hình phát triển chăn nuôi lợn đen bản địa tỉnh Lào Cai” trong thời gian từ năm 2017 đến năm 2021.

Mục tiêu của đề tài là ứng dụng có hiệu quả các quy trình kỹ thuật và khoa học công nghệ ây dựng mô hình phát triển chăn nuôi bền vững lợn đen Mường Khương tỉnh Lào Cai.

Sau bốn năm nghiên cứu, đề tài đã thu được các kết quả như sau:

- Đã thực hiện tốt việc chuyển giao và tiếp nhận 05 quy trình công nghệ chăn nuôi lợn. Các mô hình đã làm chủ được công nghệ, tiếp tục phát triển quy trình công nghệ này ra các trang trại khác trong tỉnh.

- Đã đào tạo 10 cán bộ kỹ thuật viên cơ sở và tập huấn cho 200 lượt người dân. Các học viên đã nắm bắt được quy trình kỹ thuật, áp dụng trực tiếp cho trang trại, gia trại chăn nuôi lợn của gia đình.

- Đã xây dựng thành công 09 mô hình với đầy đủ các nội dung, quy mô và các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật đạt mục tiêu theo yêu cầu của dự án, gồm:

+ 02 mô hình trang trại chăn nuôi đàn hạt nhân (duy trì giống gốc) với quy mô 100 nái và 15 đực/mô hình, có số con cai sữa/lứa trung bình đạt 9,35 con; chỉ số lứa đẻ trung bình đạt 1,84 lứa/nái/năm và tạo ra được 1.209 con lợn duy trì giống gốc.

+ 03 mô hình trang trại chăn nuôi lợn sinh sản (đàn bố mẹ) với quy mô 100 nái và 15 đực/mô hình, có số con cai sữa/lứa trung bình đạt 8,93 con; chỉ số lứa đẻ trung bình đạt 1,73 lứa/nái/năm và tạo ra được 997 con lợn giống nuôi thịt.

+ 04 mô hình trang trại chăn nuôi lợn thịt với quy mô 150 con/mô hình, có khối lượng 8 tháng nuôi trung bình đạt 47,95 kg/con; tỷ lệ móc hàm trung bình đạt 74,23%; tiêu tốn thức ăn/kg tăng khối lượng trung bình đạt 2,86 kg và tỷ lệ nạc trung bình đạt 49,83%.

Việc triển khai thực hiện đề tài nhằm giải quyết những tồn tại, yếu kém trong chăn nuôi lợn đen bản địa, góp phần phát triển kinh tế xã hội nông thôn, miền núi tỉnh Lào Cai.

Có thể tìm đọc toàn văn Báo cáo kết quả nghiên cứu (mã số 20913/2022) tại Cục Thông tin, Thống kê.

Nguồn: NASATI