Sau sáu lần chế tác thất bại, giờ đây nông dân Thái Văn Âu, sinh năm 1958, ở thôn Ú, xã Ma Nới, huyện Ninh Sơn (Ninh Thuận) đã chế tạo thành công chiếc máy “bóc vỏ lụa và mầy hạt ngô”, giúp đồng bào dân tộc Ra Glai nơi đây “thoát” cảnh mỗi ngày phải vất vả giã ngô bằng cối chày tay trong nhiều giờ để có lương thực nấu ăn.

Năm 2012, ông Thái Văn Âu có ý tưởng chế tạo chiếc “máy bóc vỏ lụa và mầy hạt ngô”, nhưng qua hai năm nghiên cứu với sáu lần chế tạo thất bại, phải đem những cái máy đi bán phế liệu vì chưa bảo đảm kỹ thuật, bị hỏng hóc, vận hành không như mong muốn. Mãi cho đến năm 2015, chiếc máy thứ bảy mới được hoàn chỉnh và đưa vào chạy thử nghiệm tốt.

Bên chiếc máy đang vận hành, ông Âu bộc bạch:“Việc chế tạo máy không đơn giản như suy nghĩ, nhiều lần thất bại, vợ tôi nản lòng vì tốn khá nhiều chi phí trong khi phải nuôi bốn đứa con đi học. Nhưng, thấy tôi quá đam mê nên vợ “bấm bụng” chịu theo ý mình, thế là tôi tiếp tục mày mò, tham khảo kiến thức trong các sách kỹ thuật chế tạo, cuối cùng đã toại nguyện”.

Ông Thái Văn Âu vận hành máy bóc vỏ lụa và mầy ngô.

Cấu tạo của máy “bóc vỏ lụa và mầy hạt ngô” gồm tám bộ phận chính: Khung máy để giữ cho máy ổn định; Toa chứa hạt ngô để đưa hạt ngô vào buồng bóc vỏ; Thùng bóc vỏ có một dao bóc ngang, bốn dao đứng; Hộp truyền động với tỷ lệ 1/1; Quạt gió 4 cánh; Sàng 2 tấm gồm tấm phía trên là sàng lưới hạt ngô thành phẩm và được chứa bằng thau, chậu, phía dưới là khay hứng và truyền cám, cũng chứa bằng thau, chậu đặt phía dưới băng chuyền sàng lưới; Trục lắc sàng và đai truyền; hai puly trên hộp truyền chuyển động.

Về nguyên lý hoạt động là dùng dòng điện ba pha, mô-tơ điện 15 Hp có vòng quay 1400V/p. Khi mô-tơ hoạt động, trục quay kéo bộ phận dây đai đến trục truyền chuyển động làm xoay bộ bánh răng có hình nón xoay kéo trục đứng làm cho dao bóc vỏ lụa xoay theo, đồng thời trục hộp truyền chuyển độn kéo dây đai và kéo quạt gió cùng sàng lắc từ lúc đổ hạt ngô vào toa chứa hạt cho đến khi mở cửa để hạt ngô đã tách vỏ lụa được lùa vỏ xuống sàng tách cám. Khi ngô chảy qua sàng rơi xuống quạt gió, thì nhờ sức gió cánh quạt đẩy cám còn sót lại để lấy hạt ngô hoàn sạch trước lúc chảy xuống thau chứa ngô đặt phía dưới bằng truyền.

Chiếc máy “bóc vỏ lụa và mầy hạt ngô” rất gọn nhẹ, cấu tạo đơn giản. Với công năng vượt trội, chỉ mất tám phút xay, sẽ cho ra thành phẩm 12 kg hạt ngô được bóc vỏ lụa sạch đẹp. Nếu giã thủ công như trước đây, bà con phải mất bốn giờ. Nếu chiếc máy làm việc tám giờ/ngày sẽ đạt năng suất gấp 30 lần của một ngày công lao động. Ban đầu, ông nhận xay ngô miễn phí, nhưng bà con ghi nhận nỗ lực cống hiến của ông với cộng đồng, đã tự nguyện trả thù lao cho ông là 1 nghìn đồng/kg, để hỗ trợ ông có khoản phí bù đắp lại tiền điện, hao mòn máy móc, đồng thời kích thích sự sáng tạo để ông tiếp tục chế tác nhiều loại máy móc khác có công năng tốt hơn, gắn liền với sản xuất, giúp bà con tiết kiệm công sức. Qua đó, mỗi ngày ông Âu thu 720 nghìn đồng, trừ các khoản chi phí, thu nhập 650 nghìn đồng/ngày.

Sáng chế máy “bóc vỏ lụa và mầy hạt ngô” của ông Thái Văn Âu đã đạt giải nhất tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Ninh Thuận lần thứ IV, năm 2016 - 2017 và giải khuyến khích Sáng tạo khoa học kỹ thuật toàn quốc năm 2017.

Hiện tại, ông Âu đặt chiếc máy tại nhà để phục vụ bà con xã Mã Nới và một số thôn lân cận của xã khác. Tâm nguyện của ông Âu là mong muốn hồ sơ đăng ký bảo hộ bằng sáng chế và bản quyền sản phẩm đã gởi lên cấp tỉnh và T.Ư sớm được cấp giấy công nhận, để ông có đủ điều kiện làm giấy phép đăng ký thành lập cơ sở chế tạo máy “bóc vỏ lụa và mầy hạt ngô” tại xã Phước Chiến, huyện Bác Ái để cung ứng sản phẩm cho đồng bào vùng cao trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận ứng dụng vào sản xuất. Hoặc ông chuyển giao thông tin cho các đơn vị có thể sản xuất với số lượng lớn để phục vụ đồng bào dân tộc thiểu số các tỉnh, thành phố khác.
 

Theo Nhandan.com.vn