Bùn thải từ các nhà máy bia, mía đường… có thể được tận dụng để phát điện và sản xuất phân bón vi sinh, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, đem lại hiệu quả kinh tế cao. Nhóm nghiên cứu của PGS.TS. Đỗ Văn Mạnh (Viện Công nghệ môi trường, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) đã xây dựng thành công 3 mô hình xử lý bùn thải thành phân bón hữu cơ với quy mô bán công nghiệp công suất 80m3/ngày, công suất phát điện 20 kW, canh tác cho 3-5 ha cây trồng ở tỉnh Đắk Lắk, Tây Nguyên.

Sáng 17/11/2020, tại Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Miền Trung, Viện Công nghệ môi trường phối hợp với Ban chủ nhiệm Chương trình Tây nguyên 2016-2020 tiến hành nghiệm thu 3 mô hình xử lý bùn thải thuộc đề tài “Nghiên cứu phát triển và ứng dụng khí sinh học tiên tiến phát điện và sử dụng bùn thải sau khi lên men yếm khí để sản xuất phân bón hữu cơ phát triển nông nghiệp sạch tại Đắk Lắk”.

Đề tài sử dụng công nghệ phân hủy yếm khí và thu hồi khí sinh học trên đối tượng bùn thải phát sinh từ hoạt động sản xuất và xử lý nước nhằm tạo ra năng lượng và các sản phẩm có giá trị. Đây là công nghệ đã và đang được các nước tiên tiến trên thế giới quan tâm nhằm tạo ra năng lượng và các sản phẩm có giá trị từ quá trình sản xuất và xử lý nước thải công nghiệp, như: phát điện, phân bón hữu cơ. Đồng thời, góp phần bảo vệ môi trường, làm giảm đáng kể lượng bùn thải phát sinh và chi phí xử lý.

Đề tài đã được triển khai tại Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Miền Trung từ tháng 7/2018 cho tới nay. Toàn bộ lượng bùn thải khoảng 15 tấn bùn mỗi ngày được xử lý để phát điện với công suất 20 kW, đủ điện để vận hành hệ thống và dùng vào một số mục đích khác như thắp sáng. Lượng bùn thải sau khi lên men yếm khí sẽ được tận dụng để sản xuất phân bón hữu cơ sinh học.

So với công nghệ phân hủy yếm khí truyền thống, công nghệ của PGS. TS Đỗ Văn Mạnh nghiên cứu phát triển có thể vận hành liên tục do thời gian lưu được tính toán chính xác. Nhờ vậy, có thể thu hồi khí ở mức cao nhất, chất rắn sau quá trình phân hủy đảm bảo dễ cân bằng nhất các thành phần cơ bản của sản xuất phân bón hữu cơ.

Qua đánh giá của các cơ quan quản lý chức năng về phân bón hữu cơ đều đạt và vượt các tiêu chuẩn theo quy định, đặc biệt tại các mô hình khảo nghiệm sử dụng phân bón đều cho kết quả khả quan giúp tăng độ tơi xốp, giữ ẩm cho đất, nâng cao độ phì nhiêu và nâng hiệu quả sử dụng phân hữu cơ; phù hợp để trồng các loại rau an toàn, cây công nghiệp ngắn ngày…. Các sản phẩm rau tại mô hình đều cho năng suất và chất lượng tốt, hạn chế được sâu bệnh, giảm công chăm sóc, năng suất và chất lượng tăng vượt trội so với phân bón hóa học thông thường.

Tại buổi nghiệm thu mô hình, hội đồng khoa học đã đánh giá cao những kết quả mà đề tài đã đạt được cũng như tiềm năng ứng dụng của công nghệ này trên các đối tượng bùn thải từ các hoạt động sản xuất khác nhau. Đặc biệt là khu vực Tây Nguyên, nơi có vùng nguyên liệu để phát triển ngành công nghiệp chế biến nông lâm sản lớn của Viện Nam.

Đề tài đã thực hiện bước chuyển giao quan trọng cho đơn vị tiếp nhận đưa mô hình và phát huy được hiệu quả trong thực tế sản xuất và đào tạo được cán bộ vận hành hệ thống. Thành công của đề tài tại Chương trình Tây Nguyên 2016-2020 là bước đệm quan trọng để nhóm nghiên cứu phát triển và ứng dụng công nghệ xử lý bùn thải hữu cơ ở quy mô bán công nghiệp.

http://www.vast.ac.vn/