Là nước sản xuất nông nghiệp, nhu cầu sấy sản phẩm ở Việt Nam không nhỏ trong khi các dòng máy sấy trên thị trường khó đáp ứng được tính đa năng mà cần mua nhiều máy sấy cho từng sản phẩm khác nhau, khá tốn kém.

(Thạc sĩ Phan Văn Hiệp cùng máy sấy ITS "vạn năng" theo cách gọi của bà con - Ảnh: CÔNG TRIỆU)

Thực tế đó đặt ra đề bài cho thạc sĩ Phan Văn Hiệp - giảng viên khoa kỹ thuật - công nghệ (Trường ĐH Văn Hiến), cũng là giám đốc kiêm chủ tịch hội đồng thành viên Công ty TNHH Giải pháp công nghệ thông minh ITS (Công ty ITS) - tìm cách sáng chế chiếc máy có thể sấy được mọi thứ.

Đã giải bài toán

Anh gọi tên "đứa con" của mình là máy sấy ITS. Có nhiều điểm mới, sáng tạo, nhất là có thể sấy được nhiều loại sản phẩm khác nhau khiến máy sấy ITS dù sinh sau đẻ muộn nhưng đang tạo được chú ý. Nhờ tìm ra bí kíp tận dụng "bẫy nhiệt mặt trời" có thể gia tăng nhiệt độ trong buồng sấy từ 10 - 35 độ C, giúp máy sấy ITS tận dụng năng lượng mặt trời rất hiệu quả.

Để sấy 1 tấn bún, máy sấy ITS cần 50 - 100m2 lắp bộ thu nhiệt mặt trời, trong khi các dòng máy cùng loại hiện có trên thị trường cần khoảng 500 - 1.000m2. Nếu sấy mỗi mẻ 50kg, một máy sấy lạnh tiêu tốn khoảng 17kWh điện, còn máy sấy ITS chỉ cần 0,5kWh điện khi có nắng hoặc 2,5kWh điện nếu không có nắng.

Khi thấy việc sấy tĩnh, vỉ ngang như các dòng máy sấy đang có khiến sản phẩm khô không đều, lại tốn nhân công đảo và tiêu hao điện, anh Hiệp đã thiết kế máy hoạt động với nguyên lý sấy động để các vỉ sấy đón gió, nhiệt đều hơn. Hiện khá nhiều hợp tác xã, hộ dân đang dùng loại máy này và họ gọi là máy sấy "vạn năng".

Giải thích cho cách gọi này, anh Hiệp nói máy sấy ITS được lập trình bằng vi điều khiển, người dùng sẽ chủ động cài đặt nhiệt độ, thời gian, tốc độ gió... qua màn hình LCD lắp trên máy và chỉ cần cài lại thông số khi đổi sản phẩm sấy. Anh gọi đây là tính "nhân văn" và tôn trọng tuyệt đối kinh nghiệm sản xuất của cơ sở, cho phép họ tùy ý tinh chỉnh, thử nghiệm các dòng sản phẩm mới.

4 tháng đi tìm điểm khác biệt

Dòng máy sấy này xuất phát từ đặt hàng của một hợp tác xã tại Củ Chi (TP.HCM), một đề tài nghiên cứu khoa học ứng dụng năng lượng mặt trời để sấy cá sặc rằn. Anh đã bỏ ra bốn tháng tìm hiểu. 

Cứ biết hợp tác xã, cơ sở sản xuất khô cá sặc, cá dứa nào lân cận TP.HCM anh đều tìm đến. Anh xin ở ké nhà dân, từ nghe lén tới quan sát cách bà con phơi, sấy cá. "Cá sặc dày mỡ, gặp nhiệt độ cao sẽ tứa mỡ ra nên toàn phải phơi thủ công, cỡ bốn nắng mới đạt độ khô. Nhưng cách này lại không đảm bảo tiêu chuẩn vi sinh vì ruồi nhặng bu vào", anh Hiệp cười.

Giải quyết câu chuyện đó, máy sấy ITS tích hợp quy trình khử vi sinh ngay trong buồng sấy. Sản phẩm không cần khử vi sinh trước bên ngoài mà khi cho vào máy sấy, dãy đèn cực tím dải C (tia UVC) trong buồng sấy sẽ tạo ra quy trình sấy khép kín. 

Máy dùng hệ thống tách ẩm ngõ vào giúp chủ động luồng khí vào buồng sấy với độ ẩm thấp, sạch hơn. Giải pháp này, theo tác giả, sẽ giúp hạ nhiệt độ sấy xuống thấp làm sản phẩm đẹp cả màu sắc, giữ được chất dinh dưỡng.

Những tích hợp trên máy với mục tiêu giảm chi phí đầu tư, phí vận hành. So với dòng máy cùng công suất có mặt trên thị trường, ngoài giảm lượng điện tiêu thụ, chi phí đầu tư máy sấy ITS giá chỉ khoảng 1/4. 

Sau 5 tháng chính thức nhận đề tài nghiên cứu chế tạo máy sấy cá sặc ứng dụng năng lượng mặt trời, sản phẩm ra đời tháng 12-2017, phần nào giải quyết được công nghệ sấy với các dòng thủy sản nhiều mỡ như cá sặc, cá dứa, cá lăng.

Theo báo tuổi trẻ