Ngân hàng triển khai hệ thống kiểm tra, nhận diện tài khoản lừa đảo
07/05/2025
8 Lượt xem
Từ ngày 1.7 tới, 5 ngân hàng lớn sẽ đồng loạt triển khai hệ thống kiểm tra, nhận diện tài khoản lừa đảo nhằm bảo vệ khách hàng trước các chiêu trò tinh vi của tội phạm mạng. Danh sách "tài khoản đen" sẽ được thiết lập, sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để nhận diện lừa đảo trước khi chuyển tiền.
Đây là kết quả của quá trình phối hợp liên bộ giữa Ngân hàng Nhà nước (NHNN), Bộ Công an và Bộ Khoa học - Công nghệ. Năm ngân hàng đầu tiên tham gia bao gồm MB, Agribank, Vietcombank, Vietinbank và BIDV. Một số ngân hàng cổ phần khác cũng cho biết sẽ triển khai sau khi giai đoạn thí điểm kết thúc.
Phía Vietinbank cho biết sẽ cung cấp thông tin chính thức về việc triển khai sau tháng 7. Trong khi đó, Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) là đơn vị tiên phong, dự kiến sẽ hoàn tất triển khai hệ thống này vào cuối tháng 6.
Ông Vũ Thành Trung, Phó Chủ tịch Hội đồng Quản trị MB, cho biết hệ thống sẽ giám sát giao dịch theo thời gian thực bằng AI, từ đó phát hiện các giao dịch đáng ngờ và ngăn chặn kịp thời. Những IP đến từ các khu vực nhạy cảm như Campuchia, hoặc giao dịch có dấu hiệu bất thường, sẽ bị hệ thống chủ động chặn lại.
“Thay vì mỗi ngân hàng làm riêng lẻ, chúng tôi phối hợp cùng nhau. Cứ có dấu hiệu lừa đảo là đồng loạt chặn lại. Như vậy chắc chắn sẽ hiệu quả hơn”, ông Trung nhấn mạnh.
Khách hàng nhận cảnh báo khi chuyển tiền.
Thực tế, MB đã bắt đầu triển khai các biện pháp phối hợp phòng chống lừa đảo từ tháng 7/2024, là ngân hàng đầu tiên làm việc với Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm công nghệ cao (A05 - Bộ Công an). Trong 3 tuần đầu tiên, hệ thống đã phát hiện và cảnh báo 2.700 giao dịch nghi ngờ. Đến nay, trung bình mỗi tháng có khoảng 1.000 lượt chuyển tiền bị chặn, với tổng số tiền khoảng 30 tỷ đồng.
Ngoài ra, MB cũng triển khai hệ thống quét và chặn các ứng dụng giả mạo trên Android, đạt hiệu quả đến 99%. Với hơn 20 triệu lượt truy cập app mỗi ngày, MB đã đầu tư mạnh vào công nghệ, bao gồm hơn 2.000 kỹ sư CNTT và 300 nhân sự chuyên trách về dữ liệu.
“Khối lượng dữ liệu quá lớn, nếu chờ hậu kiểm thì đã quá muộn. Chỉ sau 5 phút là tiền có thể bị rút hết. Do đó, chỉ có thể chặn giao dịch theo thời gian thực bằng AI”, ông Trung chia sẻ thêm.
Song song đó, các ngân hàng đang hoàn thiện sổ tay hướng dẫn phối hợp xử lý tài khoản, thẻ liên quan đến giao dịch nghi ngờ gian lận, giả mạo. Theo ông Nguyễn Quốc Hùng – đại diện Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam – việc xây dựng sổ tay này là cần thiết để xử lý nhanh và giảm rủi ro cho khách hàng.
Về cơ sở pháp lý, Thông tư 17/2024 của NHNN đã quy định các ngân hàng phải cung cấp thông tin về tài khoản có dấu hiệu lừa đảo cho NHNN chậm nhất vào ngày 10 hằng tháng. Cũng tại Thông tư này, có nêu rõ các dấu hiệu nghi ngờ tài khoản gian lận như:
Thông tin mở tài khoản không khớp với dữ liệu dân cư.
Tài khoản nằm trong các danh sách quảng cáo, mua bán trên mạng.
Tài khoản nhận tiền từ nhiều tài khoản rồi rút nhanh trong thời gian ngắn.
Có trên 3 giao dịch nhận tiền từ tài khoản nghi ngờ khác.
Giao dịch có giá trị, tần suất hoặc thời gian bất thường so với đặc điểm của chủ tài khoản.