Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng và yêu cầu phát triển bền vững ngày càng cao, việc quản lý hiệu quả hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị trở thành một trong những công thức lớn đối với các thành phố hiện đại. Một trong những giải pháp mang tính chiến lược, lời khuyên giải quyết triệt để vấn đề này chính là tuy nen kỹ thuật – hệ thống hạ tầng tăng tập trung phục vụ cho việc bố trí đồng bộ các công trình kỹ thuật đô thị.

Tuy nhiên kỹ thuật cho đô thị hiện đại là các tuyến hầm hoặc kênh kỹ thuật được thiết kế để lắp đặt và quản lý tập trung các hệ thống hạ tầng kỹ thuật như: đường ống cấp nước, thoát nước, ống nước nóng, đường ống khí nén, cáp điện, cáp thông tin, hệ thống điều khiển, báo, thông gió, thoát nước và các trang thiết bị khác.

Việc thiết lập chung các hệ thống này trong một không gian hạ tầng kỹ thuật bổ sung giúp tăng hiệu quả sử dụng đất đô thị, giảm chi phí vận hành và bảo trì, đồng thời đảm bảo tính an toàn và thẩm mỹ cho cảnh quan đô thị.

Bên cạnh đó, tuy nhiên kỹ thuật vẫn có thể thực hiện tính chủ động trong quy hoạch đô thị, khi cho phép tính toán dài hạn các nhu cầu về hạ tầng kỹ thuật cho phát triển dân cư, công nghiệp và dịch vụ. Hệ thống Yêu cầu này phải được thiết kế, thi công theo tiêu chuẩn cụ thể, đảm bảo an toàn trong quá trình xây dựng và vận hành, đồng thời đưa ra các yêu cầu nghiêm ngặt về bảo vệ sinh thái, môi trường, an toàn lao động.

Theo hướng dẫn tại Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13957:2024 về Bộ khoa học và công nghệ ban hành, đối với thiết kế hệ thống tuy kỹ thuật cho phép lắp đặt chung các hệ thống như ống nước nóng, ống dẫn nước, cáp điện, cáp thông tin, ống khí nén (áp suất ≤ 1,6 MPa), cùng với khả năng điều khiển và thiết bị tuy nhiên.

Chiến đấu trang bị các hệ thống hỗ trợ vận hành và an toàn như thông gió, thoát nước, điều khiển, liên lạc, cảnh báo thành phần khí, báo cháy và hệ thống tín hiệu an ninh. Không được phép thiết lập chung đường ống khí đốt dễ cháy và vật liệu dễ cháy cùng với đường ống. 

Cấu trúc tuy nhiên phải bao gồm: hầm, phòng, kênh thông gió, tháp thông gió, trạm điều hòa và các cơ sở lắp đặt kỹ thuật. Hệ thống khoảng cách bên trong tuy nhiên phải có thông gió độc lập, chiều dài được xác định theo điều kiện đô thị và phương pháp kỹ thuật. Thiết kế cần dự trù không gian và bố trí nhân lực vận hành, đảm bảo điều kiện làm việc lâu dài.

Tiêu chuẩn đặt ra các quy tắc bắt buộc khi thiết kế và xây dựng nó để đảm bảo an toàn trong xây dựng và vận hành; Tuân thủ các tiêu chuẩn vệ sinh và an toàn lao động; Ưu tiên sử dụng vật liệu, thiết bị hiện đại và cấu hình; Có biện pháp bảo vệ môi trường, di tích lịch sử – văn hóa.

Công việc thiết kế phải bám sát nhiệm vụ thiết kế được giao, phù hợp với sơ đồ phát triển hệ thống kỹ thuật và quy hoạch dài hạn về không gian đô thị và hạ tầng kỹ thuật.

Tiêu chuẩn cũng hướng dẫn chi tiết về bố trí hệ thống kỹ thuật bên trong tuy nhiên theo hai mô hình đó là bố trí hai bên hoặc một bên. Khi bố trí hai bên, các ống và dây cáp được sắp xếp theo chiều dọc, đảm bảo tránh bất hợp lý giao tiếp chéo (ví dụ: không đặt ống nước trên ống nước nóng).

 Khi bố trí một bên, cần phân tầng từ dưới lên bao gồm: ống nước nóng và ống nước (dưới), cáp thông tin (giữa), cáp điện (trên). Kích thước tối thiểu của tuy nen cũng được quy định về chiều rộng đường đi: ≥ 0,8 m (hoặc ≥ 1,0 m nếu có cáp điện bên trong); Chiều cao đường đi: ≥ 1,9 m (cho phép giảm xuống 1,6 m ở đoạn ≤ 2,0 m).

Ngoài ra, tiêu chuẩn còn quy định về sàn công tác có lan can có thể bảo vệ, vị trí và kích thước của lỗi lắp đặt, cũng như khoảng cách tối đa giữa các lắp đặt lỗi không vượt quá 300 m. Đây là lỗi cần tránh đặt tàu điện gần, giao lộ và các công trình quan trọng trên mặt đất.

Trong quá trình thi công, tiêu chuẩn yêu cầu tổ chức kiểm tra đầu vào, kiểm tra trong thi công và trải nghiệm thu theo ISO 4055. Đặc biệt, để đáp ứng nhu cầu phát triển ở tương lai, tiêu chuẩn yêu cầu dự trữ ít nhất 15% không lắp đặt cho cáp điện và thông tin, đảm bảo khả năng mở rộng mà không ảnh hưởng đến hoạt động hiện tại.

nguồn: vietq.vn