Từng là khái niệm học thuật xa vời, đòi hỏi kiến thức sâu về toán học và lập trình, trí tuệ nhân tạo (AI) giờ đây đang trở thành công cụ phổ biến, dễ tiếp cận, và ngày càng định hình lại cách doanh nghiệp hoạt động.

AI đang thay đổi cục diện kinh doanh toàn cầu

Theo ông Andre-Louis Rochet - Giám đốc điều hành và đồng sáng lập TW3 Partners (Pháp), điểm đột phá lớn nhất của AI hiện nay không còn nằm ở việc phát minh ra thuật toán mới, mà ở khả năng cho phép người dùng không chuyên cũng có thể vận hành các công cụ AI mà không cần hiểu sâu về lập trình hay toán học ứng dụng. Chính sự “bình dân hóa” này đã tạo ra làn sóng khởi nghiệp bùng nổ toàn cầu, khi AI trở thành nền tảng cốt lõi giúp các startup rút ngắn thời gian tăng trưởng, giảm chi phí và tiếp cận thị trường nhanh chóng.

“Có những startup chỉ với năm lập trình viên đã tạo ra doanh thu từ 10 đến 100 triệu USD trong vòng hai tháng một tỷ suất lợi nhuận rất hiếm thấy ở các ngành truyền thống”, ông Rochet dẫn chứng.

Sau sự kiện ChatGPT ra mắt cuối năm 2022, làn sóng AI tạo sinh nhanh chóng bùng nổ, kéo theo hàng loạt công cụ hỗ trợ công việc ra đời. AI giờ đây không chỉ phục vụ cho một nhóm nhỏ kỹ sư phần mềm, mà đã thâm nhập sâu vào mọi lĩnh vực trong đời sống doanh nghiệp từ quản trị nhân sự, marketing, logistics, vận hành nội bộ đến quản lý tài chính.

Theo TS Cấn Văn Lực - Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia, AI không còn là một “mốt công nghệ” mà đã trở thành yếu tố then chốt quyết định hiệu suất và năng lực cạnh tranh. Báo cáo của Tập đoàn McKinsey năm 2024 cho thấy 65% người lao động toàn cầu đã ứng dụng AI tạo sinh vào công việc thường ngày, nhưng chỉ 15% doanh nghiệp thực sự ghi nhận lợi nhuận rõ rệt từ công nghệ này. Nguyên nhân chủ yếu là do thiếu chiến lược AI dài hạn, quản trị dữ liệu chưa hiệu quả và chưa đầu tư đủ cho đội ngũ nhân sự có năng lực phù hợp.

AI đang làm thay đổi doanh nghiệp. Ảnh minh họa

Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp bắt đầu nhận thức được giá trị thực tế của AI khi áp dụng bài bản và đúng mục tiêu. Điển hình là Công ty cổ phần MISA đơn vị đã ứng dụng AI trong quản trị khách hàng, từ đó giảm số lượng nhân sự chăm sóc 300.000 khách hàng từ 600 xuống còn khoảng 350 người. Hệ thống chatbot AI với kịch bản câu hỏi - trả lời được lập trình sẵn đã xử lý được 2,8 triệu câu hỏi trong tổng số 8 triệu câu từ khách hàng, chiếm 35% khối lượng công việc.

Tổng Giám đốc MISA, ông Lê Hồng Quang cho biết, doanh nghiệp đã chủ động phát triển Trợ lý AI MISA AVA, tích hợp trực tiếp vào nền tảng quản trị hợp nhất MISA AMIS để tự động hóa quy trình, tối ưu các nghiệp vụ then chốt như tài chính-kế toán, marketing-bán hàng, nhân sự và điều hành.

Với lĩnh vực tài chính - kế toán, trợ lý MISA AVA có thể tập hợp, kiểm tra chứng từ và nhập liệu tự động, đồng thời phân tích dữ liệu và phát hiện bất thường nhằm cảnh báo rủi ro tài chính tiềm ẩn. Đáng chú ý, hơn 5.000 doanh nghiệp đã được cấp hạn mức vay tổng cộng 22.000 tỷ đồng thông qua nền tảng tích hợp AI này, với tỷ lệ giải ngân thành công cao gấp 5 lần so với quy trình truyền thống.

Doanh nghiệp cần chiến lược bài bản để khai thác AI hiệu quả

Không chỉ lĩnh vực phần mềm hay công nghệ tài chính, các ngành truyền thống như du lịch và dệt may cũng đang đẩy mạnh ứng dụng AI nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và cải thiện trải nghiệm khách hàng. Tại Công ty cổ phần Du lịch và Dịch vụ Hy vọng, Giám đốc Bùi Thục Anh cho biết, doanh nghiệp đã ứng dụng AI trong xây dựng phần mềm đặt vé trực tuyến, quảng bá điểm đến và triển khai hệ thống đặt phòng tiện ích. Việc tích hợp AI đã giúp doanh nghiệp giảm đáng kể chi phí vận hành và tối ưu quy trình làm việc, đồng thời tăng khả năng tiếp cận khách hàng tiềm năng trên nền tảng số.

Trong ngành dệt may, Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) đang triển khai AI vào tối ưu hóa quy trình sản xuất, quản lý chuỗi cung ứng và dự báo nhu cầu thị trường. AI không chỉ giúp rút ngắn 30% thời gian sản xuất mà còn hỗ trợ thiết kế mẫu mã, phân tích xu hướng thời trang và tự động hóa một số công đoạn trong dây chuyền sản xuất yếu tố quan trọng để ngành dệt may Việt Nam nâng cao giá trị gia tăng và sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Tuy nhiên, cùng với tiềm năng là những thách thức đáng kể. Ông Nguyễn Văn Tuyền - Trưởng ban Kinh tế tư nhân AI (Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố) cho rằng AI đang làm gia tăng áp lực cạnh tranh giữa doanh nghiệp lớn và nhỏ, nhất là trong điều kiện các doanh nghiệp nhỏ không có đủ nguồn lực đầu tư công nghệ bài bản.

Nếu không có chính sách hỗ trợ, đặc biệt ở các địa phương vùng sâu, vùng xa, khoảng cách về trình độ ứng dụng công nghệ sẽ ngày càng bị nới rộng. Ngay trong nội bộ doanh nghiệp, nhiều nơi vẫn triển khai AI theo kiểu phong trào, manh mún, thiếu định hướng dài hạn, dẫn tới lãng phí nguồn lực và kết quả không như kỳ vọng.

TS. Nguyễn Việt Long (Đại học Quốc gia Seoul) nhận định tỷ lệ ứng dụng AI trên toàn cầu đã tăng 31% chỉ trong một năm. AI giúp doanh nghiệp giảm 21-30% chi phí nhờ tự động hóa, đồng thời đặt ra yêu cầu mới về năng lực nhân sự. Theo ông, để tận dụng được AI một cách bền vững, nhân sự không chỉ cần chuyên môn kỹ thuật mà phải phát triển tư duy chiến lược, khả năng phân tích và làm chủ công nghệ mới. Việc áp dụng AI hiệu quả có thể cải thiện lợi nhuận đầu tư (ROI), tối ưu dòng tiền và nâng cao năng lực quản trị rủi ro tài chính. AI cũng đang mở rộng vai trò ra nhiều lĩnh vực khác như sản xuất nội dung, chăm sóc khách hàng, phân phối sản phẩm và quản lý chuỗi cung ứng.

Trong bối cảnh môi trường kinh doanh biến động không ngừng, doanh nghiệp nào ứng dụng AI một cách có chiến lược, bài bản và phù hợp với mô hình vận hành sẽ có lợi thế rõ rệt về năng suất, hiệu quả và khả năng thích ứng thị trường. AI không còn chỉ là công nghệ mà đang trở thành trụ cột mới của tăng trưởng và cạnh tranh trong kỷ nguyên số.

Nguồn: vietq.vn