Denim là loại vải dệt kiểu đan chéo bằng những sợi cotton trắng và chàm. Denim thường được dùng để may quần jeans. Tuy nhiên, để làm ra một chiếc quần jeans tính từ lúc trồng bông đến sản phẩm hoàn thiện, thông thường cần hơn 3.700 lít nước.

Quy trình sản xuất vải demin đòi hỏi phải giặt nhiều lần và sử dụng nhiều hóa chất. Để tạo cho chiếc quần jean hiệu ứng bạc màu hoặc phai màu, người ta dùng các loại axit và hóa chất để làm sáng màu vải, hoặc chà đá bọt lên vải. Quần jeans sau đó được giặt kỹ nhiều lần để loại bỏ các hóa chất, axit và đá mịn trước khi đem bán. Quá trình xử lý và nhuộm vải thải ra hàng tấn nước thải chứa các hóa chất, có thể bị đổ ra môi trường mà không qua xử lý cẩn thận. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu gồm các nhà kho ahojc Việt Nam, Ôxtrâlia và Ấn Độ đã phối hợp đo lường tiềm năng của việc ứng dụng công nghệ laser kỹ thuật số và công nghệ ozone vào sản xuất denim để giảm tác động môi trường ở Việt Nam

Công nghệ laser có thể được dùng để tạo hoa văn, làm phai màu và khắc lên bề mặt vải. Sử dụng laser được đánh giá là hiệu quả và vệ sinh hơn so với các kỹ thuật thông thường, đồng thời giảm thiểu tác động lên môi trường bởi chúng gần như không sử dụng nước.

Kết quả của nghiên cứu điển hình với hai doanh nghiệp Việt Nam cho thấy công nghệ laser kỹ thuật số giúp tiết kiệm một lượng đáng kể nước (97%), năng lượng (70-90%) và chi phí hóa chất (60-70%). Ngoài ra, thời gian xử lý bằng công nghệ laser chỉ mất 2 phút thay vì kéo dài từ 30-45 phút như trước đây. Quá trình xử lý cũng có thể tạo ra nhiều hiệu ứng sáng tạo khác nhau với độ chính xác cao chỉ trong vòng vài phút, do vậy doanh nghiệp có thể nhanh chóng thử nghiệm nhiều mẫu mã mới trên thị trường.

Trong khi đó, ozone là chất oxy hóa mạnh được dùng để tạo hiệu ứng phai màu trong quá trình giặt vải denim. Không giống như các phương pháp giặt thông thường, khí ozone có thể loại bỏ vết chàm khỏi bề mặt vải mà không cần dùng hóa chất hay ngâm nước.

Vải denim khô sau khi được ozone hóa, sẽ không cần giặt xả bằng nước. Nếu ozone hóa vải ướt, chỉ cần giặt 1-2 lần là đủ để loại bỏ hết lượng ozone còn sót lại và chất chàm đã tẩy khỏi vải. Đây là cơ chế giúp tiết kiệm nước của phương pháp này.

Các tác giả cho rằng nhìn chung, laser và ozone có thể giảm mức tiêu thụ năng lượng và nước, tiết kiệm đáng kể hóa chất và hạn chế chất thải dạng lỏng đổ ra sông hồ. Tuy nhiên, các công nghệ này hiện mới chỉ được sử dụng ở một số doanh nghiệp sản xuất denim ở Việt Nam do chi phí đầu tư ban đầu cao và đòi hỏi kỹ năng riêng đối với nhân sự vận hành máy móc. Trong xu thế khuyến khích kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững như hiện nay, tỷ suất hoàn vốn (ROI) và lợi ích đạt được khi áp dụng công nghệ sẽ lớn hơn khoản đầu tư ban đầu. Công nghệ laser có thể ứng dụng rộng rãi hơn so với ozone vì chúng có thể dùng trong sản xuất cả hàng dệt may kỹ thuật, vật liệu nội thất ô tô và trang trí nội thất gia đình.

Nguồn: NASATI